kim korkar ek gıdadan!

Ek gıda tüm anneler için hem heyecanlı hem de endişeli bir süreç. Çocuk Menüsü tariflerine başlamadan önce genel bir bilgilendirme yapmak istedim. Bu yazı oğlum 7,5 aylıkken yazıldı. Şu anda 13 aylık ve hemen hemen herşeyi yiyor ve anne sütü de alıyor. Tabi ki beslenmemizde şeker, tuz ve salça yok.

Ek gıdada 2 ayı geride bıraktık. Beslenme düzenimizi ve ne pişirdiğimi diğer annelere de yol göstermesi için paylaşmak istedim. Öncelikle oğlumun genel durumunu ve ek gıdada nelere önem verdiğimi belirteyim. Her annenin yaklaşımı ve her bebek farklı olacaktır. Yazılanları sadece bir rehber olarak kabul edin lütfen.

•          Emre şu an 7,5 aylık ve 10,5 kilo. Anne sütü temel besin kaynağı. Kilosu fazla olduğu için yediği miktarlar yaşıtlarından fazla olabilir. Her bebeğin doyma eşiği farklıdır. Bebeğinizi gözlemleyerek anlarsınız zaten.

•          Her öğünde ya da bir günde öngördüğünüz her şeyi yemek zorunda değiller. İstemediği noktada yemeği kesiyorum. Bıktırmamak temel prensibim.

•          Bir yemeği sevmediyse dokusunu-pütürünü, sıvı miktarını, içindeki baharatı-otu değiştirerek başka bir gün tekrar teklif edin. Bir noktada yiyecektir. Örneğin Emre kabak püresini maydanozla sevmedi taze naneyle sevdi. Enginar püresini 1-2 damla limon suyuyla sevdi. Ispanak püresini biraz sulu sevdi. Bunun gibi çeşitlemeler yapıp denem yanılma yoluyla bulabilirsiniz.

•          Anne sütünün temel besini olarak kalmaya devam etmesini istediğim için ek gıda miktarlarını doyacağı kadar değil 2-3 yemek kaşığı olarak ayarlıyorum. Çok yediği zaman emmiyor çünkü.

•          Günlük menüdeki saatler yaklaşık. 1-2 saat oynamalar oluyor mutlaka. Önemli olan günün toplamında ne yediği. Öğünlerin yerini pek değiştirmiyorum. Yoğurt her zaman ikindide, kahvaltı her zaman sabah.

•          Her yeni malzemeyi mutlaka 3 gün deneyin. Alerjik birşey oluşmazsa yeni malzemeye geçin. Mesela Emre bugün ceviz yedi ikinci kez. Kiraz vermek için bir gün daha bekleyeceğim.

•          Benim oğlum muhallebi yemiyor. Gece uyanmadığı için de vermiyorum. Bir kaç kere denedim tadını sevmedi. Bu benim yaklaşımım tabi.

•          Bu yazıyı Mayıs ayındaki meyve ve sebzelere göre yazdım. Mevsimine göre sebzelerle değişim yapılabilir.

GÜNLÜK MENÜ:

Sabah 7:00 uyanış ve anne sütü

Uyku

Sabah 10:30 kahvaltı + anne sütü

Uyku

Öglen 14:00 sebze + anne sütü

Uyku

İkindi 17:30 yoğurt + meyve + anne sütü

Aksam 19:30 anne sütü (gece uykusundan önce)

(eğer yoğurdu 18:00 gibi yerse bu öğün hiç olmuyor. Sabah kalkiş saatine göre değişiyor. Eğer muhallebi veriyorsanız onu bu saatte vermelisiniz.

Gece 23:00 anne sütü

KAHVALTI: 1 haşlanmış yumurta sarısı, 20 gr (yarım kibrit kutusundan az) geceden suda bekletilmiş keçi peyniri. İkisini eziyorum üzerine biraz anne sütü ekliyorum. Bulamaç oluyor. Biraz kimyon serpiyorum. Sağılmış anne sütü yoksa su ve ya yoğurt da olur. Bu karışıma sırayla çok çok ince kıyılmış ceviz, fındık kadar tuzsuz tereyağ ekleyeceğim. Bazı günler içine evde pişirdiğim bebe bisküvisinden ekleyeceğim. Çok doymasını istemediğim için ekmek koymuyorum. Çok doyunca öğlen sebzeyi yemiyor ve beni az emiyor. Sütü daha çok emmesini istiyorum.

SEBZELER

Bir sebzeyi iki gün yiyor. Bugün pişiriyorsam bugün ve yarın onu yiyor. Haftada üç sebze eder. Bu ara olan sebzeler enginar, kabak, ıspanak, semizotu, bezelye, fasulye,pazı. Bezelye gaz yapıyor vermesek de olurmuş. Fasulye de çok geç pişiyor ama çok faydalı. Her sebzeye patates ve havuç koyuyoruz. Bir köfte kadar et ya da tavuk ekliyoruz. Ayrıca bir minik arpacık soğan, 1 diş sarımsak mutlaka var. Ve bir tatlı kaşığı irmik ya da pirinç. Bunlar her pürede var. O günkü sebzeye yakışan ot hangisiyse maydanoz, dereotu, nane onlardan da koyuyorum. Şimdi bir haftalık örnek sebze menüsü yazalım. En sona da tarifleri yazacağım. Bu miktarda sebzeden iki günlük püre çıkıyor. Bazen daha çok çıkıyor. Artanı evdeki çorbama katıyorum ya da ben kaşıklıyorum.

Pazartesi-Salı: KABAKLI SEBZE PÜRESİÇeyrek kabak, bir havuç, bir patates, bir köftelik et, 1 arpacık soğan, 10 yaprak taze nane, 1 tatlı kş irmik, 1 tatlı kş zeytinyağı


Çarşamba – Perşembe: SEMİZOTU PÜRESİ (Kışın Pazı ya da ıspanak olabilir)
1 avuç yaprak semizotu, bir havuç, bir patates, bir köftelik tavuk, 1 arpacık soğan, 1 tatli kş irmik, 1 tatlı kş zeytinyağı

Cuma – Cumartesi: ENGİNAR PÜRESİ (Kışın Taze fasulye ya da karnabahar olabilir.)1 adet enginar, bir havuç, bir patates, bir köftelik tavuk, 1 arpacık soğan, 1 tatlı kş pirinç, 5-10 yaprak maydanoz, 1 tatlı kş zeytinyaği, 2-3 damla limon suyu


Pazar: ISPANAK PÜRESİ
10-15 yaprak ıspanak, bir havuç, bir patates, bir köftelik et, 1 arpacık soğan, 1 tatlı ks pirinç, 1 tatlı kş zeytinyağı

HAZIRLAMA: 
Tüm malzemeyi düdüklü tenceremde buharda haşlıyorum. Eğer yoksa bütün züccaciye, büyük marketlerde satılan normal tencerelerin içine oturan buharlı pişirme süzgeçlerinden edinin.

Önce et ya da tavuk 15 dk haslaniyor.

Sonra patates havuç soğan, sarımsak ve sebzeyi 7 dk haşlıyorum.

Her sebzenin olayı farklı. Kabak çabuk pişiyor patateslerle beraber haşlanabilir. Enginar ve karnabaharın suyu zararlı, enginarı 15 dk tek başına, karnabaharı 4 dk tek başına haşlayıp suyunu döküyorum. Semizotu, ıspanak ve pazı çabuk pişiyor, patatesler piştikten sonra sadece 3 dk haşlıyorum onları. Pazının bir istisnası var. Acılığının gitmesi için pazı yapraklarını yıkadıktan sonra kaynar suya batırıp çıkarıyorum. Akabinde buharda 3 dk haşlıyorum.

Pirinç kullanacaksam sebzeyle birlikte haşlanıyor. Sebzeleri sepete pirinci suya koyuyorum. İrmik kullanacaksak ocakta bir çay bardağı suda bir taşım kaynatıyoruz. Suyu süzüp irmiği kullaniyoruz.

Dereotu, maydanoz, nane çiğ kullanılıyor.

Hepsi hazir olunca haşlanmış malzemeyi çatalla eziyorum. İçine otu koyuyorum. Blenderda iki üç kez bzzt yapıyorum. Çocuğunuz ne seviyede pütürlü yiyorsa ona göre. Bizim sebze püreleri az pütürlü. Çatalla ezilmişi kabul etmiyor henüz. Teklif etmeye devam ediyorum. Zaman içinde pütür miktarını onun tercihlerine göre arttırabilirsiniz. Bizimki yaklaşık 11 aylıkken tam anlamıyla çatalla ezilmiş yiyeceklere geçti. Şu an 13 aylık ve kaşıkla pilav yiyebiliyor. Köfteyi ısıra ısıra yiyor. Hiç ısrar etmemeli ve bebeğin talebine göre pütürlü teklif etmeye devam etmelisiniz.

Daha sonra sebzenin haşlama suyundan 2-3 yemek kaşığı püreye ekliyorum. Bizimki koyu püre kıvamında yiyor. Sizinki daha sıvı, çorba gibi seviyorsa daha çok su eklersiniz. En son zeytinyağını ekliyorum. Püreyi iki parçaya bölüyorum. Biri buzdolabına. Biri de o gün yeniyor.

MEYVELER

Sonbahar ve kış aylarında elma, ankara armutu, kuru kayısı, kuru erik, avokado ve muz olabilir. Emre'ye çok kabızlık yaptı diye muz vermiyordum. 1 yaştan sonra ek gıdayı da iyice oturtunca muz vermeye başladım. Hiç kabızlık yapmadı.

Meyveleri önceden sabah öğününde veriyorduk. Kahvaltı vermeye başlayınca doktorumuz Okan Bey yoğurtla birleştirebilirsin dedi. Miktar olarak 1 tam meyve bazen çok geliyor. Küçük bir elma, küçük ankara armutu birer tane olabilir. Avokado çok yoğun ve tok tutan bir meyve. Bazen yarım bazen de çeyrek kullanıyorum. Muzun yarısı verilebilir.

Kuru kayısıyı suda haşlıyorum. 2 tane ya da 1 meyve + 1 kuru kayısı olabilir. Kuru erik de 3-4 tane olabilir.

Sonra sıkılmasın diye çeşitli meyveleri karıştırıp verebilirsiniz. Çilek var ama alerji yapabilir diye vermiyoruz. Malta eriği severseniz verebilirsiniz. Kiraz çıktı ama daha erken. Şeftali ve kayısı iyice çıkınca verebiliriz. Elma sert geliyorsa biraz haşlayıp cam rendeden geçirebilirsiniz.

Mandalina ve portakal ek gıdanın ilk aylarında pek önerilmiyor. Asit miktarı yüksek olduğu için pişiğe neden olabilir. Suyunu sıkıp çay kaşığı ile verebilirsiniz. Ya da zarlarını soyduktan sonra ezebilirsiniz. 1 yaştan sonra ikinci mandalina mevsimini yakaladık. Şu an eliyle dilim dilim kopararak bir mandalinayı yiyebiliyor.

Haftalık meyve programı da şöyle olabilir.

Pazartesi : 1 küçük elma + 100 gr. yoğurt + 1 kuru kayısı (kayısı isteğe bağlı, kaka yapmamışsa veriyorum)

Salı : 1 ankara armutu + 100 gr yoğurt

Çarşamba: Yarım avokado + 2 kuru kayısı + 100 gr yoğurt

Perşembe: Yarım muz + çeyrek avokado + 100 gr yoğurt

Cuma: Yarım elma + yarım armut + 100 gr yoğurt

Cumartesi: 3-4 kuru kayısı + 100 gr yoğurt

Pazar : Yarım muz + yarım armut + 100 gr yoğurt

YOĞURT

Yoğurdu evde mayalıyorum. Günlük şişe pastorize sütle. İki kase mayalıyorum. İki gün yiyor. Sonra yine mayalıyorum. Maya olarak ilk başta baby mix in sadesini kullanıyorum. Bazen yoğurt olmuyor ya da dışarı çıkıyoruz. O zaman da baby mix yediriyorum. Daha sonra baby mix e çok gerek olmadığını anladım ve doğal yoğurt ibaresi olan ya da üzerinde ev tipi yoğurt yazan yoğurtları ilk maya için kullanıp her gün bir önceki günün yoğurdunu maya olarak kullanmaya devam ettim.

Evde yoğurt yapmak için tarifimiz burda: 10 ADIMDA EVDE YOĞURT

Öğle yemeğini erken yerse meyveyi 16:00 da yoğurdu 18:00 de veriyorum. Çok yorucu bir gün olup da 18:00 de sızarsa da yoğurdu pas geçiyorum.